بلت جرثقیل
بلت جرثقیل یا تسمه بالابر جرثقیل، یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنایع حمل و جابجایی بار است که جایگاه بسیار مهمی در تضمین ایمنی و کارایی عملیات دارد. امروزه در بسیاری از صنایع سنگین و سبک، از جمله بنادر، کارخانجات، انبارهای بزرگ، صنایع پتروشیمی و… برای حمل بارهای حساس یا حجیم، استفاده از تسمه های مقاوم به جای زنجیر و سیم بکسل، به گزینه ای مطلوب تبدیل شده است. در این میان، بلت جرثقیل به دلیل ساختار نرم تر، سبکی، انعطاف پذیری و مقاومت بالا در برابر فشار و سایش، جایگزین مناسبی برای روش های سنتی محسوب می‌شود.
درک کاربرد بلت جرثقیل و شناخت انواع مختلف آن، به کاربران این امکان را می‌دهد که در هنگام انتخاب، ایمنی و عملکرد را به درستی در نظر بگیرند. در این مقاله، به صورت جامع به بررسی انواع بلت جرثقیل، کاربردها، مواد اولیه تشکیل دهنده آن ها و مزایا و نکات فنی مهم می پردازیم.
تسمه بلت جرثقیل چیست؟
تسمه بلت جرثقیل، نواری با مقاومت بالا است که برای بلند کردن، جابجایی یا مهار کردن بارهای سنگین استفاده می‌شود. این تسمه ها که جزو مهم‌ترین اصطلاحات جرثقیل به شمار می‌روند، معمولاً از الیاف مصنوعی بسیار قوی مانند نایلون، پلی استر، پلی پروپلین و سایر ترکیبات پلیمری ساخته می‌شوند و نسبت به روش های سنتی، مزایایی نظیر وزن سبک تر، انعطاف پذیری بالاتر و کاهش خطر آسیب به بار دارند.
ساختار بلت جرثقیل به گونه ای است که میتواند نیروهای کششی بالا را تحمل کند و در عین حال در برابر پارگی، سایش و اثرات محیطی مانند رطوبت و حرارت مقاوم باقی بماند. استفاده از این تسمه ها در مواردی که حفظ سطح و سلامت بار اهمیت دارد، به ویژه در حمل کالاهای حساس، تجهیزات الکترونیکی یا سازه های بدون بسته بندی فلزی، بسیار رایج است.
یکی از مزایای کلیدی بلت جرثقیل، تطبیق پذیری آن با شکل های مختلف بار است. این تسمه ها میتوانند به راحتی در اطراف بار پیچیده شوند یا در قالب اسلینگ های چند شاخه مورد استفاده قرار گیرند. ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر اسیدها، قلیاها، اشعه UV و تغییرات دمایی، بلت جرثقیل را به گزینه ای ایده‌آل برای محیط های صنعتی متنوع تبدیل کرده است.
تسمه بلت جرثقیل چیست؟
موارد استفاده از تسمه بلت جرثقیل
تسمه بلت جرثقیل در طیف گسترده ای از فعالیت های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بنادر برای تخلیه و بارگیری کانتینرها، در خطوط تولید برای جابجایی دستگاه های سنگین، در انبارها برای بالا بردن بارهای پالت شده و در پروژه های ساختمانی برای حمل مصالح، این نوع تسمه نقشی اساسی دارد.
در صنایعی که با تجهیزات حساس، اجزای ظریف یا کالاهایی با سطح صیقلی سروکار دارند، استفاده از زنجیر یا سیم بکسل ممکن است باعث ایجاد خراش یا آسیب به سطح بار شود. در چنین شرایطی، بلت جرثقیل به دلیل نرمی و انعطاف بالا، گزینه‌ای امن‌تر و مناسب‌تر است.
علاوه بر این، استفاده از تسمه‌های بالابر جرثقیل در صنایعی مانند خودروسازی، هوافضا، حمل ماشین‌آلات و حتی خدمات امدادی نیز رو به گسترش است. امکان تولید این تسمه‌ها در طول‌ها و عرض‌های سفارشی، با ظرفیت‌های تحمل بار مختلف، آن را به ابزاری قابل انطباق با نیازهای متنوع تبدیل کرده است.
در شرایطی که ایمنی عملیات در اولویت باشد، بلت جرثقیل نه‌تنها به دلیل ویژگی های فنی، بلکه به دلیل قابلیت بررسی و کنترل وضعیت ظاهری در هر بار استفاده، انتخاب مطمئنی محسوب می‌شود.
انواع بلت از نظر مواد اولیه
تسمه های بالابر جرثقیل از نظر جنس الیاف به کار رفته در ساختارشان، در دسته های مختلفی قرار می‌گیرند که هر یک دارای ویژگی ها، مزایا و کاربردهای خاص خود هستند. انتخاب نوع مناسب بلت جرثقیل باید بر اساس شرایط محیطی، نوع بار، میزان کشش مورد نیاز و مدت زمان استفاده انجام شود. در ادامه با انواع اصلی این تسمه ها بر اساس مواد اولیه آشنا خواهیم شد.
- بلت های نایلونی
بلت های نایلونی یکی از پرکاربردترین انواع تسمه جرثقیل هستند که به دلیل مقاومت کششی بالا، انعطاف پذیری عالی و دوام زیاد در برابر سایش و پارگی، در بسیاری از پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. الیاف نایلون به خوبی نیروهای ناگهانی و ضربه ای را جذب می‌کنند، به همین دلیل این تسمه ها در مواردی که بار به صورت ناگهانی کشیده یا بلند می‌شود، عملکرد بهتری دارند.
با این حال، نایلون نسبت به رطوبت حساس است و در صورت تماس مداوم با آب، مقداری از استحکام خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل در محیط های بسیار مرطوب یا زیر باران مداوم، ممکن است استفاده از بلت های دیگر گزینه ای بهتر باشد. با وجود این، در شرایط معمول صنعتی، بلت نایلونی یکی از گزینه های مطمئن و مقرون به صرفه به حساب می‌آید.
- بلت داکرون-تریلن پلی استر
این نوع بلت جرثقیل از الیاف پلی استری ساخته شده که با نام های داکرون یا تریلن نیز شناخته می‌شوند. پلی استر از نظر مقاومت در برابر رطوبت، اسید های ملایم و سایش عملکرد بسیار خوبی دارد. در مقایسه با نایلون، بلت پلی استری میزان کش آمدن کمتری دارد و این ویژگی برای کاربردهایی که به پایداری بیشتر در کشش نیاز دارند، بسیار مهم است.
تسمه های ساخته شده از پلی استر، به دلیل داشتن ضریب اصطکاک پایین، خطر لغزش یا چسبیدن به بار را کاهش می‌دهند. همچنین این نوع بلت ها در محیط هایی که بار سنگین برای مدت طولانی در حالت معلق باقی می‌ماند، انتخابی مطمئن تر نسبت به نایلون هستند. به دلیل مقاومت بالای این بلت ها در برابر اشعه UV و برخی ترکیبات شیمیایی، در صنایع فضای باز نیز کاربرد فراوان دارند.
- بلت تانیکلون-پلی اتیلن
بلت های ساخته شده از تانیکلون یا پلی‌اتیلن، از جمله تسمه هایی هستند که برای محیط های خاص صنعتی طراحی شده‌اند. این نوع بلت جرثقیل مقاومت فوق العاده‌ای در برابر مواد شیمیایی قوی، آب نمک و روغن ها دارد و به همین دلیل در صنایعی مانند پتروشیمی، صنایع دریایی و انتقال مواد خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از نظر فیزیکی، بلت های پلی‌اتیلنی سبک تر از انواع دیگر هستند و به راحتی در طول های بلند تولید می‌شوند. انعطاف پذیری آن ها ممکن است کمتر از بلت های نایلونی باشد، اما در برابر پارگی و بریدگی مقاومت قابل قبولی دارند. این بلت ها انتخابی عالی برای پروژه هایی هستند که در محیط های خورنده یا بسیار مرطوب اجرا می‌شوند.
- بلت کورالون پلی وینیل الکل
کورالون یکی از الیاف پیشرفته در صنعت تسمه های بلند کننده است که بر پایه پلی وینیل الکل ساخته می‌شود. این نوع بلت جرثقیل به دلیل مقاومت مکانیکی بسیار بالا و در عین حال وزن کم، در صنایعی مانند هوافضا و انرژی های نو مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلی وینیل الکل ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر اشعه UV، مواد شیمیایی و سایش شدید را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
بلت های کورالون همچنین در برابر حرارت بالا عملکرد بسیار خوبی دارند و شکل خود را در شرایط دشوار حفظ می‌کنند. در عملیات هایی که نیاز به ترکیب دقت، سبکی و مقاومت بالا وجود دارد، این بلت ها یکی از گزینه های حرفه ای محسوب می‌شوند. البته هزینه بالاتر این نوع تسمه ها نسبت به نمونه های دیگر، ممکن است استفاده از آن ها را به پروژه های خاص محدود کند.
- بلت پلی پروپلین
تسمه های ساخته شده از پلی پروپلین معمولاً در دسته اقتصادی ترین انواع بلت جرثقیل قرار می‌گیرند. این بلت ها سبک هستند و مقاومت قابل قبولی در برابر رطوبت و مواد شیمیایی دارند، اما از نظر مقاومت مکانیکی و دوام، نسبت به سایر انواع مثل پلی استر یا نایلون در رتبه پایین تری قرار دارند.
از بلت های پلی پروپلین بیشتر در پروژه های سبک یا استفاده های موقتی بهره گرفته می‌شود. این بلت ها برای بارهای سنگین یا محیط های پرتنش مناسب نیستند اما در صنایع بسته بندی، جابجایی بارهای متوسط یا عملیات ساده، کارایی قابل قبولی دارند.
فرق تسمه بلت دوبل و تک
تسمه های بلت جرثقیل از نظر ساختاری در دو نوع کلی تولید می‌شوند: نوع تک لایه (تک) و نوع دو لایه (دوبل). فرق اصلی این دو نوع در تعداد لایه های بافته شده در ساختار آن هاست که مستقیماً بر استحکام، انعطاف پذیری و کاربرد نهایی آن ها تأثیر می‌گذارد. در تسمه بلت تک، تنها یک لایه از الیاف مقاوم برای تولید استفاده شده است. این نوع تسمه ها سبک تر بوده و در کاربردهایی به کار می‌روند که وزن بار کمتر است یا نیاز به انعطاف بالاتری در قرارگیری تسمه به دور بار وجود دارد.
در مقابل، تسمه های دوبل از دو لایه بافته شده بر روی یکدیگر تشکیل شده‌اند که مقاومت بسیار بیشتری در برابر کشش و فشار از خود نشان می‌دهند. این تسمه‌ها برای حمل بارهای سنگین تر، شرایط سخت محیطی و استفاده های مکرر گزینه مناسب تری محسوب می‌شوند. همچنین به دلیل ساختار ضخیم تر، احتمال پارگی یا آسیب دیدگی آن ها به مراتب کمتر است. در بسیاری از صنایع سنگین مانند حمل ماشین آلات، سازه های فلزی و تجهیزات سنگین، تسمه های دوبل استفاده می‌شوند.
نکته مهم دیگر اینکه با وجود مقاومت بیشتر، تسمه های دوبل نسبت به نوع تک، قابلیت انعطاف پذیری کمتری دارند و در برخی بارهای حساس که نیاز به شکل پذیری بیشتر وجود دارد، ممکن است استفاده از تسمه تک ارجحیت داشته باشد. بنابراین انتخاب بین تسمه بلت دوبل یا تک به نوع بار، وزن، جنس بار، شرایط محیطی و میزان دفعات استفاده بستگی دارد.
مزیت های تسمه دوبل (بلت) نسبت به دبل
در ابتدا بهتر است توضیح داده شود که منظور از “دبل” در اینجا همان “تسمه تک لایه” نیست بلکه به نوعی از دو لا شدن تسمه بدون ساختار چندلایه واقعی اشاره دارد که گاهی در بازار به اشتباه به عنوان تسمه دبل شناخته می‌شود. در این بخش منظور از تسمه دو بل، تسمه ای با ساختار دولایه بافته شده و تقویت شده است.
یکی از مهم‌ترین مزیت های تسمه های بلت دوبل نسبت به سایر انواع این است که این تسمه ها ظرفیت تحمل وزن بسیار بالاتری دارند. زمانی که یک تسمه دو لایه طراحی و تولید می‌شود، نیروهای کششی به صورت متعادل تری در سطح تسمه پخش می‌شوند و خطر تمرکز نیرو در یک نقطه و پارگی به شدت کاهش پیدا می‌کند. همین ویژگی باعث شده تسمه های دوبل در صنایعی که جابجایی بارهای حجیم و فوق سنگین وجود دارد، مورد توجه قرار گیرند.
دیگر مزیت تسمه بلت دوبل، دوام بالاتر در برابر سایش، پارگی، و استهلاک در استفاده های طولانی مدت است. ساختار دولایه به این تسمه ها اجازه می‌دهد که در تماس با لبه های تیز یا سطوح زبر، مقاومت بیشتری از خود نشان دهند. این ویژگی به ویژه در عملیات هایی که بارها به طور مداوم بلند و جابجا می‌شوند، اهمیت پیدا می‌کند.
همچنین، تسمه های دوبل معمولاً دارای استحکام بالاتر در برابر تاب برداشتن، کش آمدن بیش از حد و تغییر شکل هستند. این امر باعث می‌شود شکل تسمه حتی در بلند کردن بارهای نامتوازن یا با مرکز ثقل متغیر حفظ شود. در نهایت، تسمه های بلت دوبل معمولاً عمر مفید بیشتری نسبت به تسمه های تک لایه دارند و با وجود قیمت بالاتر اولیه، در بلند مدت مقرون به صرفه تر خواهند بود.
مزیت های تسمه دوبل (بلت) نسبت به دبل
تعیین ظرفیت تسمه بلت به کمک رنگ
یکی از ویژگی های بسیار مفید در طراحی تسمه های بلت جرثقیل، کد گذاری رنگی آن هاست که به کاربر اجازه می‌دهد به سادگی و بدون نیاز به خواندن اطلاعات فنی پیچیده، ظرفیت بار مجاز تسمه را شناسایی کند. این کد رنگی به عنوان یک استاندارد جهانی پذیرفته شده و در بسیاری از تسمه های موجود در بازار رعایت می‌شود.
هر رنگ خاص در تسمه بلت جرثقیل نشان دهنده یک ظرفیت مجاز بار ساده (straight lift) است. این رنگ ها به صورت یک نوار رنگی یا رنگ کلی بدنه تسمه نشان داده می‌شوند. کاربر با مشاهده رنگ، میتواند بلافاصله تصمیم بگیرد که آیا این تسمه برای بار مورد نظر مناسب است یا خیر.
استفاده از کد رنگی، احتمال خطای انسانی را به میزان زیادی کاهش می‌دهد. در محیط های صنعتی که زمان و دقت نقش حیاتی دارد، این روش به اپراتورها کمک می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان، تسمه با ظرفیت مناسب را انتخاب کنند. علاوه بر آن، بازرسی های دوره‌ای تسمه نیز راحت تر انجام می‌گیرد زیرا از طریق رنگ، تطابق تسمه با ظرفیت مورد انتظار مشخص می‌شود.
تعیین ظرفیت تسمه بلت به کمک رنگ نه تنها یک مزیت کاربردی در محیط های کاری است، بلکه نشانه ای از استاندارد بودن تجهیزات و رعایت اصول ایمنی نیز محسوب می‌شود. با توجه به اینکه ظرفیت تسمه ها میتواند بسته به روش بلند کردن (تک نقطه، دو نقطه، چوک و…) متفاوت باشد، دانستن ظرفیت ساده به عنوان مبنا، بسیار مهم است.
ظرفیت رنگ های مختلف تسمه بلت بار ساده
هر رنگ در تسمه بلت جرثقیل نمایانگر یک سطح مشخص از ظرفیت بار مجاز در شرایط بلند کردن مستقیم است. این روش به استاندارد جهانی تبدیل شده و توسط تولیدکنندگان معتبر رعایت می‌شود. به طور معمول، تسمه بنفش رنگ دارای کمترین ظرفیت و تسمه نارنجی یا آبی پررنگ دارای بالاترین ظرفیت هستند.
تسمه های بنفش اغلب برای بارهای سبک تا ۱ تن استفاده می‌شوند و برای حمل تجهیزات ظریف یا قطعات کوچک کاربرد دارند. تسمه های سبز رنگ که رایج‌ترین نوع هستند، معمولاً ظرفیت دو تنی دارند و در پروژه های صنعتی متوسط استفاده می‌شوند. در ادامه تسمه های زرد و خاکستری قرار دارند که به ترتیب ظرفیت های سه و چهار تنی را ارائه می‌دهند. تسمه های قرمز، آبی و نارنجی به ترتیب برای بارهای پنج تا ده تنی مناسب هستند و در صنایع سنگین و پروژه های زیرساختی کاربرد دارند.
رعایت دقیق این رنگ بندی و شناخت آن برای هر کاربری که با بلت جرثقیل سروکار دارد الزامی است. انتخاب اشتباه تسمه میتواند منجر به شکست، سقوط بار و حتی خطرات جانی شود. همچنین در عملیات هایی که چند تسمه به صورت ترکیبی به کار می‌روند، آگاهی از ظرفیت دقیق هر تسمه برای محاسبه کلی سیستم، بسیار حیاتی است.
در نهایت باید تأکید کرد که این رنگ بندی ها فقط برای ظرفیت بار ساده در بلند کردن مستقیم معتبر هستند و در صورتی که تسمه به روش دیگری مانند چوک یا باسکت استفاده شود، ظرفیت آن تغییر می‌کند. بنابراین خواندن راهنمای تولیدکننده و تطبیق رنگ با نمودارهای فنی همیشه توصیه می‌شود.
ظرفیت رنگ های مختلف تسمه حمل بار دو لایه
یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌ها برای تشخیص ظرفیت مجاز بلت جرثقیل، به ویژه در مدل های دولایه، استفاده از سیستم رنگ‌بندی استاندارد است. این کد رنگی به کاربران کمک می‌کند که بدون نیاز به خواندن اطلاعات فنی پیچیده، تنها با مشاهده رنگ تسمه، از میزان ظرفیت بار مجاز آن مطلع شوند. تسمه‌های دولایه به دلیل مقاومت بیشتر، ظرفیت بالاتری نسبت به مدل‌های تک‌لایه دارند و رنگ آن‌ها نیز بر اساس این ویژگی تعیین شده است.
تسمه‌هایی با رنگ بنفش معمولاً برای حمل بارهایی تا ظرفیت یک تن مورد استفاده قرار می‌گیرند و مناسب عملیات سبک و دقیق هستند. رنگ سبز نشان‌دهنده ظرفیت دو تن است و برای کاربردهای نیمه‌سنگین در بسیاری از صنایع متداول است. تسمه زرد برای ظرفیت سه تن طراحی شده و در پروژه‌هایی که جابجایی اجسام سنگین‌تری نیاز است، استفاده می‌شود. رنگ خاکستری نشان‌دهنده ظرفیت چهار تن، قرمز پنج تن، و آبی شش تن است. تسمه‌های نارنجی نیز بالاترین ظرفیت را دارند و برای حمل بارهای بین هشت تا ده تن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مهم‌ترین نکته در این بخش، توجه به این نکته است که این رنگ‌ها بر اساس ظرفیت در وضعیت “باربرداری مستقیم” یا همان حمل ساده بدون زاویه تنظیم شده‌اند. در صورتی که از بلت جرثقیل به‌صورت چوک یا باسکت استفاده شود، ظرفیت مجاز آن به‌طور قابل توجهی تغییر می‌کند. به همین دلیل ضروری است که همواره قبل از استفاده، ظرفیت دقیق تسمه بر اساس روش باربرداری، به کمک راهنمای فنی سازنده بررسی شود.
همچنین لازم است بدانیم که رنگ تنها در صورتی معیار قابل اطمینانی است که تسمه توسط شرکت‌های معتبر و طبق استاندارد تولید شده باشد. تسمه‌های بی‌کیفیت یا غیراستاندارد ممکن است از رنگ مشابه استفاده کنند اما مقاومت واقعی آن‌ها بسیار کمتر از حد مجاز باشد. بنابراین تشخیص برند، بررسی لیبل و اطمینان از اعتبار تأمین‌کننده، مکمل تشخیص ظرفیت رنگی محسوب می‌شود.
رعایت نکات ایمنی در هنگام استفاده از تسمه بلت
هرچند بلت جرثقیل یکی از ایمن‌ترین تجهیزات حمل بار محسوب می‌شود، اما در صورت عدم رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده، میتواند خطرآفرین باشد. نکته اول و بسیار مهم، بازرسی تسمه پیش از هر بار استفاده است. تسمه باید از نظر ساییدگی، بریدگی، تغییر رنگ، سوختگی یا هرگونه آسیب ظاهری بررسی شود. حتی کوچک‌ترین آسیب، ممکن است در حین کار منجر به پارگی یا شکست تسمه شود که این امر میتواند خسارات جبران‌ناپذیری به بار آورد.
نحوه قرارگیری تسمه نیز اهمیت زیادی دارد. بلت جرثقیل باید به‌گونه‌ای دور بار بسته شود که نیرو به صورت متوازن بین دو شاخه تقسیم شود. قرار دادن تسمه در زاویه‌های نامناسب یا پیچاندن آن میتواند فشار غیرعادی به بخشی از تسمه وارد کند و احتمال پارگی را افزایش دهد. همچنین توصیه می‌شود که تسمه هرگز با لبه‌های تیز یا سطوح خشن تماس مستقیم نداشته باشد. در صورت اجتناب‌ناپذیر بودن این موضوع، باید از روکش‌های محافظ یا گوشه‌گیر استفاده شود.
یکی از اشتباهات رایج در استفاده از تسمه‌های بار، اعمال ضربه ناگهانی یا شوک به تسمه هنگام بلند کردن بار است. این نوع فشار ناگهانی میتواند تسمه را از حالت ایمن خارج کرده و باعث آسیب به ساختار آن شود. عملیات بلند کردن و پایین آوردن بار باید با کنترل کامل، سرعت یکنواخت و بدون شوک انجام گیرد.
در هنگام بلند کردن بار با استفاده از بلت جرثقیل، هیچ‌گاه نباید فردی در زیر بار قرار گیرد یا از آن عبور کند. حتی اگر تسمه ظاهراً سالم باشد، همواره احتمال بروز خطا وجود دارد. همچنین تسمه‌هایی که در محیط‌های خاص مانند رطوبت بالا، تماس با مواد شیمیایی یا تابش مستقیم نور خورشید برای مدت طولانی قرار می‌گیرند، باید در فواصل منظم بازرسی شوند.
مورد دیگر مربوط به شرایط نگهداری تسمه‌هاست. پس از اتمام عملیات، تسمه باید در محیطی خشک، دور از اشعه مستقیم خورشید و مواد خورنده نگهداری شود. از جمع‌کردن تسمه‌های آلوده یا مرطوب به صورت فشرده باید پرهیز کرد زیرا این کار عمر مفید تسمه را کاهش می‌دهد و خطر پارگی در آینده را افزایش می‌دهد.
چه زمان هایی استفاده از تسمه بلت توصیه نمیشود؟
با وجود مزایای فراوان بلت جرثقیل، در برخی شرایط خاص استفاده از این تسمه‌ها توصیه نمیشود یا باید با احتیاط بسیار بالا همراه باشد. نخستین مورد زمانی است که بار دارای لبه‌های بسیار تیز یا برنده باشد. اگر محافظ یا پوشش مناسبی بین تسمه و این لبه‌ها قرار نگیرد، احتمال بریدگی سریع تسمه وجود دارد و این موضوع میتواند باعث سقوط بار و خطرات جدی شود.
در محیط‌هایی که مواد شیمیایی خورنده مانند اسیدها یا بازهای قوی وجود دارد، استفاده از تسمه‌های معمولی میتواند خطرناک باشد. برخی مواد میتوانند الیاف تسمه را تخریب کرده و مقاومت مکانیکی آن را کاهش دهند. در چنین مواردی باید از تسمه‌هایی با جنس مخصوص مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده شود.
در دمای بسیار بالا یا بسیار پایین، عملکرد مکانیکی تسمه‌ها دستخوش تغییر می‌شود. در دماهای بالا ممکن است الیاف تسمه خاصیت کشسانی و مقاومت خود را از دست دهند، در حالی که در سرمای شدید، انعطاف‌پذیری تسمه کاهش یافته و شکننده می‌شود. بنابراین در چنین شرایطی باید از تسمه‌هایی با گواهی دمایی مناسب استفاده کرد یا راهکارهای جایگزین مانند زنجیر و سیم بکسل را در نظر گرفت.
در شرایطی که بار بیش از ظرفیت مجاز تسمه باشد، حتی به‌صورت لحظه‌ای، استفاده از بلت جرثقیل کاملاً ممنوع است. برخی کاربران تصور می‌کنند که میتوان تسمه را “برای چند لحظه” تحت فشار بیشتر قرار داد، اما چنین تصمیمی خطرآفرین و غیراصولی است. همچنین استفاده از تسمه‌هایی که لیبل ظرفیت آن‌ها از بین رفته، ممنوع است. بدون اطلاع از ظرفیت دقیق، نمی‌توان تضمینی برای عملکرد ایمن تسمه ارائه داد.
در پروژه‌هایی که به دلایل خاص نیاز به سختی، کشش بسیار بالا یا پایداری مکانیکی مطلق وجود دارد، استفاده از سیم بکسل یا زنجیرهای فولادی ممکن است انتخاب بهتری باشد. هرچند بلت جرثقیل مزایای زیادی دارد، اما در نهایت، تطابق آن با شرایط پروژه شرط اول در استفاده صحیح است.
بهترین زمان استفاده از تسمه بلت
سخن پایانی
بلت جرثقیل بدون شک یکی از هوشمندانه‌ترین اختراعات در زمینه حمل ایمن بار در صنایع مدرن است. با توجه به سبکی، انعطاف پذیری، استحکام و سرعت در کاربرد، این تسمه ها به ابزار استاندارد بسیاری از پروژه های صنعتی تبدیل شده‌اند. با این حال، هیچ ابزاری بدون شناخت و استفاده صحیح، کارایی واقعی خود را نشان نخواهد داد. آشنایی با ظرفیت رنگی تسمه های دو لایه، رعایت نکات ایمنی در حین استفاده، و شناسایی شرایطی که استفاده از این تسمه ها توصیه نمیشود، از ملزومات کار هر متخصص باربرداری است. به یاد داشته باشیم که ایمنی، از جزئی‌ترین تصمیم‌ها آغاز می‌شود؛ و استفاده صحیح از بلت جرثقیل، گامی بزرگ در تضمین ایمنی در پروژه‌های صنعتی است.
سوالات متداول تسمه بلت
آیا میتوان تسمه ای که کمی ساییده شده را دوباره استفاده کرد؟
خیر، حتی آسیب های ظاهراً جزئی میتوانند باعث پارگی ناگهانی شوند. بهتر است تسمه تعویض شود.
اگر لیبل ظرفیت تسمه پاک شده باشد، آیا میتوان از رنگ آن برای تشخیص ظرفیت استفاده کرد؟
خیر، رنگ میتواند راهنما باشد اما در غیاب لیبل رسمی، استفاده از تسمه مجاز نیست.
آیا بلت جرثقیل در سرمای شدید آسیب میبیند؟
بله، در دماهای بسیار پایین، انعطاف پذیری تسمه کاهش یافته و ممکن است شکننده شود.