خرید جرثقیل دست دوم
جرثقیل دست دوم در بسیاری از پروژه های صنعتی، کارگاهی و ساختمانی می‌تواند راهکاری اقتصادی و هوشمندانه برای کاهش هزینه های اولیه باشد. خرید جرثقیل کارکرده زمانی ارزشمند است که خریدار پیش از معامله، وضعیت فنی، سابقه نگهداری و شرایط کاری دستگاه را به‌دقت بررسی کند. در بازار ایران، افزایش قیمت تجهیزات نو و محدودیت بودجه بسیاری از واحدهای صنعتی، موجب شده انتخاب جرثقیل دست دوم به گزینه ای رایج تبدیل شود.
اما نکته کلیدی این است که خرید چنین دستگاهی، تنها با ارزیابی ظاهری امکان پذیر نیست. حتی کوچک ترین نقص در سیستم بالابر، ترمز، گیربکس یا کابل برق می‌تواند باعث حادثه ای پرهزینه شود. بنابراین، لازم است پیش از خرید، با معیارهای فنی، نشانه های فرسودگی، و نکات حقوقی معامله آشنا شوید.
در این مقاله از رونامیک بررسی می‌کنیم که چرا خرید جرثقیل دست دوم می‌تواند اقتصادی باشد، چه انواعی از آن در بازار وجود دارد و هنگام بازدید چه مواردی را باید کنترل کنید.
چرا خرید جرثقیل دست دوم می‌تواند گزینه ای اقتصادی باشد؟
در شرایطی که قیمت تجهیزات صنعتی روز به روز افزایش می‌یابد، بسیاری از کارگاه ها ترجیح می‌دهند به جای خرید دستگاه نو، از جرثقیل های کار کرده ای استفاده کنند که هنوز کارایی بالایی دارند. اگر این خرید با دقت و شناخت فنی انجام شود، می‌تواند باعث صرفه جویی قابل توجه در هزینه ها و زمان شود.
ساخت چرا خرید جرثقیل دست دوم می‌تواند گزینه ای اقتصادی باشد؟ بازویی
مقایسه قیمت جرثقیل نو و کارکرده
قیمت یک جرثقیل سقفی یا دروازه ای نو با ظرفیت متوسط در بازار، معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ درصد گران تر از نمونه کارکرده آن است. به عنوان مثال، یک جرثقیل سقفی ۵ تنی نو ممکن است حدود ۸۰۰ میلیون تومان قیمت داشته باشد، در حالی که مدل دست دوم همان دستگاه در وضعیت سالم با کمتر از نصف این مبلغ قابل خریداری است.
البته، ارزان بودن همیشه به معنی مقرون به صرفه بودن نیست. اگر جرثقیل دست دوم نیاز به تعمیر اساسی در موتور، ترولی یا بالابر داشته باشد، هزینه بازسازی می‌تواند قیمت نهایی را به سطح یک دستگاه نو برساند. به همین دلیل، خریدار باید پیش از خرید، هزینه های احتمالی تعمیر و تعویض قطعات را برآورد کند.
مزیت دیگر خرید جرثقیل دست دوم، زمان تحویل کوتاه تر است. تولید دستگاه نو ممکن است چندین ماه زمان ببرد، اما جرثقیل کارکرده آماده استفاده است و فقط نیاز به بازرسی و نصب مجدد دارد. برای پروژه هایی با محدودیت زمانی، این ویژگی اهمیت زیادی دارد.
اهمیت شناخت وضعیت فنی دستگاه پیش از خرید
اصلی ترین ریسک خرید جرثقیل دست دوم، ناآگاهی از سابقه استفاده و نگهداری آن است. بسیاری از دستگاه ها در محیط های سنگین یا مرطوب کار کرده‌اند و ممکن است خوردگی یا ترک های ساختاری در تیر اصلی (Bridge) یا ریل ها وجود داشته باشد. بررسی دقیق این بخش ها باید توسط کارشناس فنی یا بازرس دارای صلاحیت انجام شود.
وضعیت بالابر، گیربکس و موتور از مهمترین شاخص های سلامت دستگاه است. صدای غیرعادی، لرزش هنگام حرکت یا روغن ریزی از علائم هشداردهنده فرسودگی محسوب می‌شوند. همچنین، تابلو برق باید از نظر عایق کاری و سلامت اتصالات بررسی شود.
در نهایت، قبل از معامله باید مدارک دستگاه، تاریخ ساخت، و گزارش آخرین سرویس یا تست بار (Load Test) بررسی شود تا از ایمنی و اصالت آن اطمینان حاصل گردد.
انواع جرثقیل های دست دوم موجود در بازار
بازار جرثقیل های کارکرده ایران متنوع است و شامل مدل های سقفی، دروازه ای، نیم دروازه‌ای و بازویی میشود. هر نوع کاربرد خاص خود را دارد و هنگام خرید باید بر اساس شرایط محیطی، ارتفاع، دهانه، و نوع بار انتخاب شود.
جرثقیل سقفی
جرثقیل سقفی پرکاربردترین نوع در صنایع تولیدی، انبارها و کارگاه های ماشین کاری است. این دستگاه ها معمولاً در ظرفیت های ۱ تا ۵۰ تن موجودند و اگر در محیط خشک و بسته کار کرده باشند، می‌توانند تا سال ها پس از خرید مجدد عملکرد قابل قبولی داشته باشند.
در خرید جرثقیل سقفی دست دوم باید به تراز بودن پل ها، سالم بودن چرخ های حرکتی و وضعیت کابل ها توجه کرد. هرگونه خوردگی در ریل یا تیر اصلی می‌تواند نشانه بارگذاری بیش از حد یا عدم سرویس صحیح در گذشته باشد.
جرثقیل دروازه ای و نیم دروازه ای
جرثقیل های دروازه ای بیشتر در فضاهای باز مانند محوطه های صنعتی، بنادر و کارگاه های ساختمانی استفاده می‌شوند. از آن‌جا که در معرض باد، باران و گرد و غبار قرار دارند، فرسایش رنگ و زنگ زدگی در آن ها شایع است. در مدل های دست دوم جرثقیل دروازه ای باید وضعیت پوشش ضد زنگ، چرخ های زیرین و تابلو برق کنترل شود.
مدل نیم دروازه ای، یک پایه دارد و طرف دیگر روی ریل سالن حرکت می‌کند. این نوع معمولاً در محیط هایی استفاده میشود که فضای کامل برای نصب دروازه وجود ندارد. هنگام بازدید، باید اتصال پایه به زمین و سلامت بلبرینگ های حرکتی بررسی شود.
جرثقیل بازویی و ستونی
این نوع جرثقیل معمولاً در کارگاه های کوچک یا خطوط مونتاژ استفاده میشود و ظرفیت آن بین نیم تا پنج تن است. جرثقیل بازویی در مدل های چرخان (Jib Crane) یا ثابت ساخته میشود. در مدل های کارکرده، خرابی بلبرینگ چرخش بازو یا تاب خوردن ستون از مشکلات رایج است.
پیش از خرید، باید مطمئن شد که زاویه چرخش بازو نرم و بدون لرزش است و سیستم قفل ایمنی به درستی عمل می‌کند.
بررسی فنی جرثقیل دست دوم قبل از خرید
یکی از مهمترین مراحل در فرآیند خرید جرثقیل دست دوم، بررسی فنی دقیق دستگاه پیش از عقد قرارداد است. حتی اگر ظاهر دستگاه تمیز و سالم به نظر برسد، ممکن است ایرادات داخلی در بخش های مکانیکی یا الکتریکی وجود داشته باشد که فقط با تست تخصصی قابل تشخیص است. هدف از این بازدید، ارزیابی سلامت اجزای کلیدی مانند بالابر، موتور، تابلو برق، ریلها و خرک هاست تا از ایمنی و کارایی جرثقیل اطمینان حاصل شود.
سیستم بالابر و سیم بکسل
بخش بالابر (Hoist) اصلی‌ترین قسمت عملکردی در جرثقیل است و باید با دقت بررسی شود. وضعیت سیم بکسل ها باید از نظر ساییدگی، پیچ خوردگی، خوردگی یا تغییر قطر کنترل گردد. در صورت مشاهده شکستگی رشته های سیم، دستگاه از نظر ایمنی مردود است.
موتور بالابر باید به آرامی حرکت کند و هنگام بالا و پایین بردن بار، هیچ صدای غیرعادی یا لرزشی نداشته باشد. ترمز بالابر نیز باید پس از قطع جریان برق به صورت خودکار فعال شود و بار را در حالت تعلیق نگه دارد. اگر ترمز لغزش داشته باشد یا صدا تولید کند، نشانه نیاز به تعویض لنت یا تنظیم سیستم است.
در جرثقیل های زنجیری، باید وضعیت زنجیر و چرخ زنجیر از نظر خوردگی و روانکاری بررسی شود. یکی از خطاهای رایج در خرید، نادیده گرفتن وضعیت رله های حفاظتی در مدار بالابر است؛ در حالی که این قطعات نقش حیاتی در جلوگیری از اضافه بار دارند.
موتور و گیربکس حرکتی
موتور های حرکتی و گیربکس ها وظیفه انتقال نیرو به چرخ ها و پل اصلی را دارند. در هنگام بازرسی، باید ابتدا موتور بدون بار روشن شود تا صدای یکنواخت و نرم آن بررسی گردد. لرزش بیش از حد، تغییر صدا یا گرم شدن غیرعادی نشانه خرابی یاتاقان یا ناهماهنگی شافت است.
گیربکس ها نیز باید فاقد نشتی روغن باشند. روغن داخل گیربکس نباید بوی سوختگی داشته باشد؛ این بو معمولاً نشانه اصطکاک شدید یا کارکرد بیش از حد است. همچنین باید بررسی شود آیا گیربکس به صورت دستی قفل میشود یا دارای لقی زیاد است. در جرثقیل های قدیمی، اغلب چرخ دنده ها دچار خوردگی یا ترک سطحی می‌شوند که در کار مداوم می‌تواند منجر به شکست دندانه شود.
در بازدید های فنی شرکت هایی مانند رونامیک، از دستگاه آنالیز ارتعاش (Vibration Analyzer) برای تشخیص دقیق وضعیت گیربکس استفاده میشود تا سلامت مجموعه با داده های عددی تأیید گردد.
کنترل پنل، تابلو برق و کلید اضطراری
تابلو برق قلب سیستم الکتریکی جرثقیل است و باید کاملاً سالم و ایمن باشد. در بازدید باید از نظر اتصال زمین، وجود عایق مناسب، سلامت کلیدهای حفاظتی و تمیزی داخلی بررسی شود. تابلو هایی که آثار زنگ زدگی، سوختگی یا کابل های تغییر رنگ داده دارند، احتمالاً در معرض رطوبت یا اضافه بار بوده‌اند.
ریموت کنترل و کلید اضطراری نیز باید تست شوند. کلید توقف اضطراری (Emergency Stop) باید در لحظه فعال سازی، تمام مدار برق جرثقیل را قطع کند. تأخیر در عملکرد این کلید می‌تواند خطرساز باشد. علاوه بر این، سیم های متصل به ریموت نباید ساییده یا بریدگی داشته باشند و در هنگام حرکت، فرمان‌ها باید بدون تأخیر اجرا شوند.
شرکت های حرفه ای مانند رونامیک در زمان خرید یا کارشناسی جرثقیل های دست دوم، تابلو برق را با ابزار تست عایق (Insulation Tester) بررسی می‌کنند تا از سلامت الکتریکی اطمینان کامل حاصل شود.
وضعیت ریل، چرخ و خرک ها
ریلها و خرک‌ها (End Carriages) مسیر اصلی حرکت جرثقیل هستند و باید از نظر صاف بودن، استحکام و تراز بودن بررسی شوند. هرگونه تاب، انحراف یا سایش غیرمتقارن در چرخ ها می‌تواند نشانگر نصب ناصحیح یا بارگذاری نامتوازن در گذشته باشد.
سطح ریل نباید زنگ زده یا دارای فرورفتگی باشد. در جرثقیل های سنگین، معمولاً چرخ ها دچار بریدگی یا تغییر قطر می‌شوند. این مشکل باعث لرزش در حین حرکت و افزایش استهلاک گیربکس خواهد شد. همچنین فاصله بین چرخ ها و شفت ها باید مطابق نقشه سازنده باشد و هرگونه تغییر یا جوشکاری غیراستاندارد روی خرک ها، نشانه تعمیر غیر اصولی است.
در بازدیدهای میدانی شرکت هایی مانند رونامیک، معمولاً با استفاده از تراز لیزری، میزان انحراف مسیر حرکت و تقارن پل بررسی میشود تا عملکرد حرکتی دستگاه تضمین گردد.
ریسک های خرید جرثقیل کارکرده و روش های کاهش آن
خرید جرثقیل دست دوم بدون بررسی دقیق، می‌تواند خطرات مالی و ایمنی متعددی به همراه داشته باشد. بسیاری از خریداران به دلیل اعتماد به ظاهر دستگاه یا قیمت پایین، از بررسی تخصصی صرف نظر می‌کنند، اما بعدها با هزینه های تعمیر سنگین مواجه می‌شوند. شناخت ریسک ها و راه های جلوگیری از آن ها باعث میشود تصمیم خرید آگاهانه تر گرفته شود.
ریسک های خرید جرثقیل کارکرده و روش های کاهش آن
خرابی های پنهان در سیستم الکتریکی یا هیدرولیکی
یکی از شایع ترین مشکلات در جرثقیل های کارکرده، وجود خرابی های پنهان در سیستم برق یا هیدرولیک است. ممکن است تابلو برق ظاهراً سالم باشد اما در داخل، قطعاتی مانند کنتاکتور یا رله به صورت غیر اصولی تعویض شده باشند. این ایرادات در زمان تحویل قابل تشخیص نیست و بعد از چند روز کارکرد بروز می‌کند.
رای جلوگیری از این مشکل، باید از بازرس فنی مستقل یا کارشناسان شرکت های تخصصی مانند رونامیک برای ارزیابی استفاده شود. بررسی با دستگاه تست عایق، اندازه گیری مقاومت زمین و تست جریان راه اندازی می‌تواند ایرادات داخلی را آشکار کند.
در جرثقیل های هیدرولیکی یا جک دار نیز باید وضعیت نشتی، فشار پمپ و سلامت شیلنگ‌ها بررسی شود. فشار کمتر از مقدار نامی معمولاً نشانه فرسودگی پمپ یا وجود هوا در مدار است.
خرید از فروشندگان نامعتبر و بدون گارانتی
یکی از خطرناک ترین اشتباهات، خرید جرثقیل دست دوم از واسطه ها یا فروشندگان غیررسمی است. بسیاری از این فروشندگان مدارک فنی، شماره سریال یا گواهی تست بار را ارائه نمی دهند. در نتیجه، خریدار نمی داند دستگاه چه مدت کار کرده، در چه محیطی نصب بوده و آیا تعمیر یا تغییر ساختار داشته است یا خیر.
شرکت های معتبر مانند رونامیک معمولاً دستگاه های دست دوم را پس از بازرسی کامل و تست فنی مجدد به فروش می‌رسانند و گزارش سلامت دستگاه را همراه با پیش فاکتور رسمی ارائه می‌دهند. خرید از چنین شرکت هایی هرچند ممکن است اندکی گران تر باشد، اما ریسک فنی و حقوقی معامله را به حداقل می‌رساند.
عدم دریافت مدارک سرویس و کارکرد واقعی
یکی از نشانه های جرثقیل سالم، وجود دفترچه سرویس و سابقه تعمیرات است. این مدارک نشان می‌دهند که دستگاه در طول عمر خود به صورت منظم نگهداری شده است. متأسفانه بسیاری از فروشندگان این سوابق را ارائه نمی‌دهند و کارکرد واقعی دستگاه را پنهان می‌کنند.
خریدار باید پیش از پرداخت، مدارکی مانند تاریخ ساخت، شماره سریال، گواهی تست بار، و گزارش های فنی سالانه را درخواست کند. در صورت فقدان این اسناد، توصیه میشود از خرید صرف نظر شود یا دستگاه تحت آزمون بارگذاری واقعی قرار گیرد تا عملکرد آن مشخص شود.
در خرید های سازمانی یا پروژه ای، کارشناسان فنی رونامیک معمولاً چک لیست بازرسی کامل (شامل موتور، ریل، تابلو، ترمز، بالابر و خرک‌ها) را پیش از تحویل نهایی اجرا می‌کنند تا خریدار با خیال راحت قرارداد را نهایی کند.
چک لیست بازدید قبل از خرید جرثقیل دست دوم
بازدید فنی قبل از خرید، مهم ترین مرحله در معامله ایمن جرثقیل دست دوم است. خریدار باید با دقت تمام اجزای دستگاه را بررسی کند تا از سلامت مکانیکی و الکتریکی آن مطمئن شود. این بازدید باید به صورت سیستماتیک انجام شود و نتایج آن در چک لیست رسمی ثبت گردد تا در تصمیم نهایی مبنا قرار گیرد.
بررسی ظاهری و اتصالات اصلی
اولین گام در بازدید، بررسی ظاهری بدنه و سازه اصلی جرثقیل است. تیرهای پل، خرک ها و محل های اتصال باید از نظر ترک، جوشکاری غیراستاندارد یا تغییر شکل بررسی شوند. وجود آثار رنگ تازه یا پوشش موضعی می‌تواند نشانه ای از تعمیر یا جوشکاری مخفی باشد.
اتصالات بین پل‌ها و خرک‌ها باید با پیچ های صنعتی سالم و بدون لقی محکم شده باشند. هرگونه صدای کلیک یا لرزش هنگام حرکت می‌تواند علامت ضعف در اتصالات باشد. در مدل های قدیمی، معمولاً پیچ های U یا پین های نگهدارنده دچار زنگ زدگی شده‌اند که باید قبل از استفاده تعویض شوند.
در بازدیدهای تخصصی، کارشناسان رونامیک از چکش تست صوتی و تجهیزات تست جوش غیر مخرب (NDT) برای بررسی سلامت فلزات استفاده می‌کنند تا حتی ترک های سطحی پنهان نیز شناسایی شوند.
تست عملکرد بالابری و ترمزها
دومین مرحله، بررسی عملی عملکرد بالابر و سیستم ترمز است. دستگاه باید بدون بار روشن شود تا رفتار موتور و بالابر در حالت آزاد بررسی شود. سپس در تست با بار واقعی، بالا و پایین بردن بار باید به صورت نرم و بدون لرزش انجام شود.
ترمز بالابر باید بلافاصله پس از رها کردن دکمه کنترل فعال شود و هیچ گونه لغزش نداشته باشد. صدای غیرعادی در هنگام توقف بار، نشانه‌ی ساییدگی یا تنظیم نادرست است. همچنین در جرثقیل های سقفی باید حرکت عرضی پل و ترولی بدون وقفه و با شتاب یکنواخت انجام شود.
در جرثقیل های کارکرده معمولاً یکی از مشکلات رایج، تأخیر در عملکرد ترمزهاست که در شرایط اضطراری خطرناک است. بنابراین توصیه میشود ترمزها در حضور کارشناس تست شوند و در صورت نیاز، قبل از خرید تعویض گردند.
بازبینی مدار فرمان، کلیدها و سیم کشی
مدار فرمان باید از نظر سلامت سیم‌ها، عایق بندی و اتصالات بررسی شود. در بسیاری از جرثقیل های دست دوم، سیم کشی ها به صورت غیر اصولی ترمیم شده‌اند و خطر اتصال کوتاه یا نشت جریان وجود دارد. بررسی تابلو برق، ریموت کنترل و کلیدهای حفاظتی اهمیت ویژه ای دارد.
کلید محدود کننده ارتفاع (Limit Switch) نیز باید تست شود تا از توقف خودکار در انتهای مسیر اطمینان حاصل گردد. نبود این کلید در مدار، خطر بالا رفتن بیش از حد قلاب و برخورد با قرقره را افزایش می‌دهد.
در شرکت هایی مانند رونامیک، کارشناسان هنگام بازبینی جرثقیل دست دوم از دستگاه تست عایق و مولتی متر دیجیتال برای اندازه گیری مقاومت و سلامت مدار استفاده می‌کنند تا خطاهای احتمالی برق کشی مشخص شود.
نکات مهم در خرید ایمن جرثقیل دست دوم
پس از بازدید فنی، چند عامل کلیدی وجود دارد که باید پیش از نهایی کردن معامله مدنظر قرار گیرد. رعایت این نکات موجب میشود خریدار از بروز هزینه‌های پنهان یا مشکلات حقوقی بعدی جلوگیری کند.
درخواست گواهی بازرسی ایمنی
هر جرثقیل دست دوم پیش از تحویل باید دارای گواهی سلامت فنی از شرکت های بازرسی معتبر باشد. این گواهی شامل اطلاعاتی مانند ظرفیت مجاز، نتایج تست بار، وضعیت سیم بکسل ها و سلامت سیستم الکتریکی است. نبود چنین گواهی ای به معنی عدم اطمینان از ایمنی دستگاه است و استفاده از آن در محیط کار می‌تواند تخلف قانونی محسوب شود.
در فرآیندهای فروش رسمی شرکت هایی مانند رونامیک، دستگاه‌ها پس از بازرسی کامل فنی و صدور گواهی معتبر ایمنی تحویل داده می‌شوند تا خریدار بدون نگرانی از سلامت و کارایی آن استفاده کند.
مقایسه سال ساخت و برند سازنده
سال تولید و برند سازنده نقش مهمی در تعیین ارزش واقعی جرثقیل دارد. برندهای معتبر مانند Demag، Konecranes، GH و Verlinde معمولاً دوام بالاتری دارند و قطعات یدکی آن ها به‌راحتی در بازار یافت میشود. در مقابل، برندهای ناشناخته یا مدل های مونتاژ داخلی ممکن است در بلند مدت از نظر خدمات و قطعات دچار مشکل شوند.
همچنین، سال ساخت و میزان ساعت کاری موتور باید بررسی شود. جرثقیلی که بیش از ده سال از تولید آن گذشته، حتی اگر ظاهراً سالم باشد، معمولاً نیاز به بازسازی کامل دارد. بررسی پلاک شناسایی (Nameplate) دستگاه، ساده‌ترین روش برای تشخیص اطلاعات واقعی سازنده و ظرفیت کاری است.
خرید از مراکز معتبر مانند رونامیک
در نهایت، خرید از شرکت های معتبر و تخصصی مهمترین عامل در کاهش ریسک های فنی و مالی است. شرکت‌ه ایی مانند رونامیک با سابقه طولانی در طراحی، ساخت و فروش انواع جرثقیل سقفی، بازویی و دروازه ای، دستگاه های کارکرده را تنها پس از بازرسی فنی، تست بار و صدور گزارش سلامت به فروش می‌رسانند.
علاوه بر آن، مشتریان می‌توانند از خدمات مشاوره رایگان فنی و بازدید قبل از خرید استفاده کنند. خرید از منابع مطمئن نه تنها امنیت معامله را تضمین می‌کند بلکه امکان دریافت خدمات پس از فروش و گارانتی محدود را نیز فراهم می‌سازد.
اشتباهات رایج خریداران جرثقیل دست دوم
خرید جرثقیل کارکرده در نگاه اول ممکن است ساده به نظر برسد، اما اشتباهات رایج بسیاری در این فرآیند وجود دارد که می‌تواند هزینه های سنگین یا حتی خطرات ایمنی در پی داشته باشد. ناآگاهی از شرایط فنی دستگاه، نداشتن چک لیست دقیق و خرید از منابع غیررسمی از جمله این خطاها هستند. در ادامه به دو اشتباه مهم خریداران اشاره می‌کنیم که در پروژه های صنعتی تکرار میشود.
اعتماد به ظاهر دستگاه بدون تست فنی
یکی از بزرگ‌ترین خطاهای خریداران این است که سلامت دستگاه را تنها بر اساس ظاهر آن قضاوت می‌کنند. رنگ تازه، تمیزی بدنه یا صدای عادی در زمان روشن شدن لزوماً نشانه سلامت نیست. بسیاری از فروشندگان برای افزایش جذابیت، دستگاه را رنگ می‌کنند یا برخی قطعات را موقتاً تنظیم می‌نمایند تا ایرادات عملکردی در تست اولیه مشخص نشود.
اما مشکلات واقعی معمولاً در بخش‌های داخلی مثل گیربکس، بالابر و سیستم ترمز نهفته‌اند و بدون تست بار واقعی قابل تشخیص نیستند. بنابراین، پیش از خرید باید جرثقیل حداقل یک بار با بار نامی (Load Test) آزمایش شود تا عملکرد آن در شرایط واقعی بررسی شود. در معاملات حرفه‌ای، شرکت‌هایی مانند رونامیک پیش از فروش هر دستگاه، تست عملی و گزارش سلامت فنی را در اختیار خریدار قرار می‌دهند.
بی توجهی به لوازم جانبی و قطعات یدکی
دومین اشتباه رایج، نادیده گرفتن لوازم جانبی و قطعات یدکی دستگاه است. بسیاری از خریداران فقط به بدنه اصلی و بالابر توجه می‌کنند، در حالی‌که نبود قطعاتی مانند کنترلر، کلید محدود کننده ارتفاع، ریموت یا کابل های اتصال می‌تواند هزینه‌ه ای بعدی را چندین برابر کند.
در برخی مدل ها، برند یا نوع موتور ممکن است دیگر در بازار موجود نباشد. در نتیجه، تأمین قطعه جایگزین دشوار یا بسیار گران خواهد بود. پیش از خرید، باید از فروشنده فهرست کامل تجهیزات همراه دستگاه را دریافت کرد و از وجود قطعات مصرفی (مثل سیم بکسل و کلید کنترل) اطمینان حاصل نمود.
شرکت های معتبر مانند رونامیک در زمان فروش دستگاه دست دوم، لیست قطعات همراه، برند تجهیزات و شرایط گارانتی محدود را به خریدار اعلام می‌کنند تا در آینده درگیر هزینه های پیش بینی نشده نشود.
هزینه های پنهان در خرید جرثقیل کارکرده
یکی از دلایل اصلی جذابیت خرید جرثقیل دست دوم، کاهش هزینه اولیه است، اما در بسیاری از موارد، خریداران به هزینه های پنهان پس از معامله توجه نمی‌کنند. این هزینه ها ممکن است باعث شود قیمت نهایی تفاوت چندانی با مدل نو نداشته باشد. شناخت این موارد به تصمیم گیری آگاهانه تر کمک می‌کند.
هزینه حمل، نصب و تنظیم مجدد
جرثقیل های کارکرده معمولاً پس از خرید نیاز به دمونتاژ (باز کردن)، حمل و نصب مجدد دارند. هزینه حمل با توجه به وزن و ابعاد دستگاه می‌تواند قابل توجه باشد. در جرثقیل های دروازه ای و سقفی، علاوه بر خود دستگاه، باید هزینه نصب ریلها، تنظیم تراز پل و تست ایمنی پس از نصب را نیز در نظر گرفت.
در صورتی که محل نصب جدید با شرایط قبلی متفاوت باشد (مثلاً ارتفاع سقف یا دهانه متفاوت)، ممکن است نیاز به تغییر در طول پل یا موقعیت چرخ ها باشد. این تغییرات هزینه های فنی اضافی به همراه دارد. در شرکت هایی مانند رونامیک، پیش از حمل، کارشناسان ابعاد و موقعیت محل نصب را ارزیابی می‌کنند تا از نیاز به اصلاحات غیر ضروری جلوگیری شود.
تعمیرات احتمالی اولیه
جرثقیل های کارکرده حتی اگر در زمان خرید سالم به نظر برسند، معمولاً پس از چند هفته کارکرد نیاز به تعمیرات جزئی دارند. مواردی مانند تعویض سیم بکسل، تنظیم ترمز، تعویض یاتاقان‌ها یا روغن کاری مجدد گیربکس جزء این هزینه ها هستند.
در برخی موارد، اگر دستگاه مدت زیادی بلا استفاده مانده باشد، ممکن است قطعات الکتریکی مانند کنتاکتورها یا رله ها به دلیل رطوبت یا زنگ زدگی دچار نقص عملکرد شوند.
برای کاهش این هزینه‌ها، توصیه میشود دستگاه پیش از نصب، توسط تیم فنی مجاز سرویس کامل شود و قطعات مصرفی تعویض گردند. شرکت هایی مانند رونامیک معمولاً پیش از تحویل دستگاه، فرآیند سرویس کامل، روانکاری و تست بار را انجام می‌دهند تا خریدار با حداقل هزینه تعمیر وارد مرحله بهره‌برداری شود.
تعمیرات احتمالی اولیه
سخن پایانی
خرید جرثقیل دست دوم می‌تواند راهکاری هوشمندانه برای کاهش هزینه های سرمایه ای در صنایع باشد، اما تنها در صورتی که با دانش فنی و دقت اجرایی انجام شود. ظاهر مناسب دستگاه، تضمینی برای سلامت فنی نیست و کوچک ترین سهل انگاری در بررسی بالابر، موتور یا تابلو برق می‌تواند منجر به خسارت مالی یا حادثه شود.
خریداران حرفه ای باید همیشه از چک لیست فنی استفاده کنند، مدارک بازرسی و گواهی سلامت را از فروشنده بخواهند و از کارشناسان معتبر برای بازدید دستگاه کمک بگیرند. در نهایت، انتخاب شرکت هایی مانند رونامیک که خدمات فنی، تست ایمنی و مشاوره تخصصی ارائه می‌دهند، می‌تواند ریسک خرید را به حداقل برساند و اطمینان از کارکرد ایمن و اقتصادی دستگاه را تضمین کند.
سوالات متداول خرید جرثقیل دست دوم
۱. هنگام خرید جرثقیل دست دوم به چه نکاتی باید توجه کرد؟
مهمترین موارد شامل بررسی سلامت بالابر و سیم بکسل، موتور، تابلو برق، ریلها و وجود گواهی بازرسی ایمنی است. همچنین باید مدارک سرویس و سال ساخت دستگاه بررسی شود.
۲. چگونه می‌توان از سلامت فنی جرثقیل کارکرده مطمئن شد؟
بهترین روش، انجام بازدید فنی توسط کارشناس متخصص و اجرای تست بار واقعی است. دستگاه باید تحت آزمایش Load Test قرار گیرد و نتایج آن در گزارش رسمی ثبت شود.
۳. آیا خرید جرثقیل از واسطهها خطرناک است؟
بله. بسیاری از واسطهها مدارک فنی یا تست ایمنی ندارند و ممکن است اطلاعات نادرست ارائه دهند. توصیه میشود خرید فقط از شرکتهای دارای مجوز و گواهی معتبر مانند رونامیک انجام شود.
۴. هزینه‌های پنهان در خرید جرثقیل کارکرده چیست؟
هزینه حمل، نصب مجدد، سرویس اولیه، و تعویض قطعات مصرفی از جمله هزینه‌های پنهان هستند که معمولاً در قیمت اولیه لحاظ نمی‌شوند. بررسی پیشاپیش این موارد از بروز هزینه‌های ناگهانی جلوگیری می‌کند.